۱۰ اقتباس موفق سینمایی و تلویزیونی از کتاب‌ها؛ از «سندمن» تا «بازی تاج‌و‌‌تخت»

آن‌چه اقتباس از یک کتاب را دشوار می‌کند، دامنه‌ی داستان و مضمون اثر است. کتاب‌ها، مخصوصا کتاب‌هایی که فیلم یا سریالی با اقتباس از آن‌ها ساخته شده، می‌توانند حجیم باشند و داستانی پرجزییات را روایت کنند. این در حالی است که فیلم‌ها فقط یکی دو ساعت طول می‌کشند و سریال‌های تلویزیونی هم نهایتا چند فصل دارند. بنابراین می‌توان چنین استدلال کرد که هرگز در هالیوود زمان کافی برای تبدیل یک کتاب مفصل به یک فیلم یا سریال وجود ندارد.

یکی دیگر از موضوعاتی که اغلب مد نظر قرار می‌گیرد مضمون کتاب است. فرم مکتوب معمولا برای پرداختن به داستان‌ها، مبارزات و ساختن پیش‌زمینه منطقی برای تصمیم‌های شخصیت‌ها بهتر است. کتاب‌هایی که خیلی طولانی، عجیب یا کسل‌کننده به نظر می‌رسند معمولا به عنوان کتاب‌هایی غیرقابل اقتباس در نظر گرفته می‌شوند. اگرچه ممکن است در ابتدا اقتباس از این نوع کتاب‌ها دشوار یا حتی غیرممکن به نظر برسد، اما در گذشته شاهد بوده‌ایم که فیلم‌ها و سریال‌های زیادی با اقتباس از همین کتاب‌ها ساخته شده‌اند.

۱. سندمن (The Sandman)

• خالق: نیل گیمن
• بازیگران: تام استاریج، بتن اسوالت، چارلز دنس
• سال انتشار: ۲۰۲۲
• امتیاز IMDb به سریال:۷ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۷ از ۱۰۰

رمان دوست داشتنی نیل گیمن سرانجام در اوایل سال جاری توانست به یک سریال تبدیل شود. سریال «سندمن» به روایت داستان مورفئوس می‌پردازد که پس از حدودا صد سال از زندان فرار می‌کند و حال به دنبال راهی است تا دوباره تعادل را به قلمروی خود یعنی سرزمین رویا بازگرداند.

فصل اول این سریال با اقتباس از دو جلد اول یک کتاب کمیک ساخته شد و توانست بسیاری از مضامین کتاب را در خود جای دهد. در واقع تصاویر بی‌نظیر و تم‌های گوتیکی که گیمن در کتاب خود به نمایش گذاشته بود به زیبایی به یک سریال برجسته تبدیل شدند.

۲. بازی تاج و تخت (Game of Thrones)

• خالق: دیوید بنیاف
• بازیگران: کیت هرینگتون، امیلیا کلارک، سوفی ترنر
• سال انتشار: ۲۰۱۱
• امتیاز IMDb به سریال: ۹.۲ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۹ ز ۱۰۰

بارها گفته شد که کتاب آواز یخ و آتش جورج آر آر مارتین می‌تواند به یک سریال موفق تلویزیونی تبدیل شود، اما در ابتدا به نظر می‌رسید که این سریال اقتباسی هرگز ساخته نخواهد شد. «بازی تاج و تخت» یک سریال داستانی فانتزی است که در وستروس اتفاق می‌افتد. سرزمینی که قوانین متعددی دارد. درست مانند کتاب، «بازی تاج و تخت» بر ده‌ها شخصیت مختلف تمرکز کرد و داستان تک تک آن‌ها را به مخاطبان نشان داد.

به نظر می‌رسد که دامنه‌ی داستان سریال باعث شده بود که نتوان آن را به یک فیلم تبدیل کرد، چرا که نمی‌شد زمان کافی را به تک تک شخصیت‌ها اختصاص داد. با این حال، داستان کتاب در نهایت با موفقیت به سریالی گسترده تبدیل شد، سریالی که در آن داستان هر شخصیتی دیر یا زود به داستان سایر شخصیت‌ها مرتبط می‌شد.

۳. پرتقال کوکی (A Clockwork Orange)

• کارگردان: استنلی کوبریک
• بازیگران: مالکوم مک داول، پاتریک مگی، میریام کارلین
• تاریخ انتشار: ۲۰۲۱
• امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۳ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۸ از ۱۰۰

گویا رمان آنتونی برگس محصول سال ۱۹۶۲ برای تبدیل شدن به یک فیلم بیش از حد خشن بود اما در نهایت این اتفاق افتاد. داستان فیلم حول محور الکس جریان دارد، رهبر باند خشن و تبه کار دراگ که مدام در حال ترتیب دادن دسیسه‌ای هستند. اما الکس پس از گرفتار شدن در منجلاب یکی از جنایاتش، مجبور است تحت آزمایشی قرار بگیرد که گویا رفتار خشونت آمیز افراد را سرکوب می‌کند.

کوبریک توانست با کاهش سکانس‌های خشن کتاب بالاخره فیلم «پرتقال کوکی» را بسازد و آن را به فیلمی درخشان تبدیل کند که بینندگان از تماشایش لذت بردند.

۴. تلماسه (Dune)

• کارگردان: دنی ویلنوو
• بازیگران: تیموتی شالامی، ربکا فرگوسن، جاش برولین
• تاریخ انتشار: ۲۰۲۱
• امتیاز IMDb به فیلم: ۸ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۳ از ۱۰۰

مدت‌ها اعتقاد بر این بود که هر فیلمی با اقتباس از کتاب تلماسه ساخته شود شکست خواهد خورد. اقتباس دیوید لینچ و سای فای چندان دل‌چسب نبودند زیرا دیوید لینچ سعی کرد مطالب زیادی را در یک فیلم دو ساعته بگنجاند در حالی که سای فای این داستان را به یک مینی سریال تبدیل کرد.

اما دنیس ویلنوو با تبدیل کتاب به دو فیلم، توانست کاستی‌های دو اقتباس قبلی را برطرف کند. این فیلم به روایت داستان پل آتریدس می‌پردازد که می‌خواهد برای کسب ارزشمندترین منبع کهکشان به سیاره‌ی بیابانی آراکیس برود. ویلنوو توانست از طریق فیلم‌برداری بی‌نظیر و متعهد ماندن به منبع، فیلمی را بسازد که داستانی وسیع را در دل خود جای داده بود.

۵. آن (IT)

• کارگردان: اندی موسکینی
• بازیگران: فین ولفهارد، بیل اسکاشگورد، کرک اسودو
• تاریخ انتشار: ۲۰۱۷
• امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰

درست همانند فیلم اقتباسی «تلماسه» اثر ویلنوو، فیلم «آن» به دو قسمت تقسیم شد. داستان این فیلم حول محور پنی وایز جریان دارد، دلقک مسخره‌ای که به کودکان حمله می‌کند و آن‌ها را می‌خورد. این فیلم اقتباسی آن‌قدر زیبا درست شده بود که توانست پنی وایز را به همه بشناساند.

کارگردان فیلم به زیبایی پنی وایز را به عنوان موجودی به تصویر کشید که می‌تواند از ترس‌های شما تغذیه کند، بزرگ شود و حتی همانند یک هیولا باشد. بازی اسکاشگورد در نقش دلقک هم فوق‌العاده بود، اما در کل تمام بازیگران در نقش‌هایشان بی‌نظیر ظاهر شدند. این اقتباس سینمایی توانست به بهترین وجه ممکن بخش‌های مهم رمان استیون کینگ را در خود جای دهد و این داستان هولناک را بر روی پرده‌ی بزرگ سینما زنده کند.

۶. جایی برای پیرمردها نیست (No Country for Old Men)

• کارگردان: برادران کوئن
• بازیگران: خاویر باردم، تامی لی جونز، جاش برولین
• تاریخ انتشار: ۲۰۰۷
• امتیاز IMDb به فیلم: ۸.۲ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۳ از ۱۰۰

ظاهرا داستان کتاب جایی برای پیرمردها نیست به گونه‌ای بود که نمی‌شد آن را بر روی پرده‌ی سینما به تصویر کشید، اما برادران کوئن توانستند با موفقیت این کار را انجام دهند. «جایی برای پیرمردها نیست» داستان آنتون چیگور را روایت می‌کند که در حال تعقیب یک گاوچران است. گاوچرانی که به طور تصادفی دو میلیون دلار از پول او را دزدیده است.

در واقع این فیلم فقط به روایت داستان از دیدگاه یک نفر نمی‌پردازد و همین باعث شده که بتواند به یک فیلم دو ساعته‌ی عالی تبدیل شود. در حالی که برخی فکر می‌کردند ساختار غیرمتعارف داستان «جایی برای پیرمردها نیست» نمی‌تواند به فیلم موفقی تبدیل شود، برادران کوئن توانستند خلاف این موضوع را ثابت کند.

۷. چرخ زمان (The Wheel of Time)

• خالق: ریف جادکینز
• بازیگران: رزمند پایک، بارنی هریس، مادلین مدن
• سال انتشار: ۲۰۲۱
• امتیاز IMDb به سریال: ۷.۱ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۲ از ۱۰۰

سریال «چرخ زمان» در دنیایی جریان دارد که در آن تنها زنان مجاز به استفاده از جادو هستند. ماریان یک آیز سیدای قدرتمند است که به طور تصادفی با پنج روستای جوان روبرو می‌شود که یکی از آن‌ها ممکن است همان اژدهای افسانه‌ای باشد که دوباره متولد شده است.

این داستان از همان مشکل «بازی تاج و تخت» رنج می‌برد چرا که نمی‌شد چهارده رمان را در یک مجموعه‌ی تلویزیونی جای داد. اما در نهایت دست اندرکاران سریال تلویزیونی «چرخ زمان» توانستند با استفاده از موضوعات اصلی کتاب و تمرکز بیشتر شخصیت‌ها، این مشکل را حل کنند.

۸. تصادف (Crash)

• کارگردان: دیوید کراننبرگ
• بازیگران: جیمز اسپیدر، هالی هانتر، الیاس کوتیاس
• تاریخ انتشار: ۱۹۹۶
• امتیاز IMDb به فیلم: ۶.۴ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۶۴ از ۱۰۰

پس از یک تصادف رانندگی، وان تلاش می‌کند تا زندگی خانوادگی خود را به واسطه‌ی انرژی‌ای که از تصادف جذب کرده دوباره از نو بسازد.

پیش‌ترها به نظر می‌رسید که داستان «تصادف» به دلیل محتوای آزاردهنده‌ی خود هرگز نمی‌تواند به یک فیلم موفق تبدیل شود اما در نهایت این اتفاق افتاد. فیلم تا حد امکان به منبع خود وفادار ماند و در نهایت به فیلمی موفق تبدیل شد..

۹. اطلس ابر (Cloud Atlas)

• کارگردان: واچوفسکی‌ها
• بازیگران: تام هنکس، هلی بری، بن ویشاو
• تاریخ انتشار: ۲۰۱۲
• امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۸۶ از ۱۰۰

رمان اطلس ابر، از شش داستان کوتاه مجزا، تشکیل شده بود و بنابراین به جرات می‌توان گفت که تبدیل آن به یک فیلم کاری چالش برانگیز بود کاری که واچوفسکی توانست آن را انجام دهد.

داستان‌ها خیلی کوتاه‌تر از آن بودند که بشود آن‌ها را به اپیزودهای یک ‌ساعته تبدیل کرد و آن‌قدر هم کوتاه نبودند که جزوی از سکانس‌های فیلم باشند. اما در نهایت واچوفسکی با برش دادن شش داستان مختلف توانست فیلمی بی‌نظیر را خلق کند.

۱۰. لولیتا (Lolita)

• کارگردان: استنلی کوبریک
• بازیگران: جیمز میسون، پیتر سلرز، شلی وینترز
• تاریخ انتشار: ۱۹۶۲
• امتیاز IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
• امتیاز راتن تومیتوز: ۹۱ از ۱۰۰

دومین فیلم کوبریک که توانسته در این فهرست جای گیرد، «لولیتا» نام دارد که داستانی فوق‌العاده غیرمتعارف را روایت می‌کند. کوبریک مجبور شد در هنگام اقتباس داستانش از رمان، بسیاری از مضامین غیراخلاقی آن را حذف کند تا بتواند فیلمی را خلق کند که مخاطب قادر به تماشایش باشد. با این حال، او توانست اصل داستان را به خوبی به مخاطب منتقل کند.

منبع: collider