با اینکه مضمون مرگ اغلب در آثار درام و تراژدی به چشم میخورد اما ژانر کمدی هم بهوفور به آن پرداخته است تا شاهد آثاری باشیم که احساسات متناقضی را در شما زنده میکنند. تلفیق یک مقولهی جدی و سیاه همچون مرگ با عناصر طنز شاید در نگاه اول ناهمگون به نظر برسد اما مرز میان تراژدی و کمدی همواره کمرنگ بوده است و یک فیلم کمدی دربارهی مرگ هم میتواند همانند تراژدیها تاثیرگذار باشد.
مرگ با قطعیت، ابهام و هزاران سوال بیجواب پیوند خورده است. اکثر انسانها از مرگ ترس دارند که البته منطقی است؛ کسی دوست ندارد عزیزان خود را از دست بدهد یا به این حقیقت تلخ فکر کند که یک روز خودش هم از جهان میرود. سینما یک رسانهی خوب برای رویارویی با مرگ است و از زوایای متفاوتی به آن نزدیک میشود؛ به همین منوال، فیلمهای کمدی نیز میتوانند جنبههای تازهای از مرگ را به شما نشان دهند.
۸- مرگ در تشییع جنازه (Death at a Funeral)
- سال انتشار: ۲۰۰۷
- کارگردان: فرانک اوز
- بازیگران: متیو مکفادین، روپرت گراوس، اندی نایمن، کریس مارشال، پیتر دینکلیج، کلی هاوس، دیزی دونوون
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۶۲ از ۱۰۰
نام فیلم گویای همهچیز است؛ وقتی به ژانر کمدی سیاه میرسیم، مرگ در تشییع جنازه بیتردید جایگاه ویژهای دارد. در نسخهی اصلی بریتانیایی فیلم به کارگردانی فرانک اوز، پدرِ دنیل (متیو مکفادین) از دنیا میرود و حالا او در تلاش است تا مراسم تشییع جنازهاش را به بهترین شکل برگزار کند اما با چالشهای جدی روبهرو میشود؛ از تقبل هزینهی سفرهای هوایی گرانقیمت برادر تا نگارش یک یادنامه برای پدر فقیدش که حتی قرار نیست خودش آن را در مراسم بخواند.
همانطور که میتوانید حدس بزنید، اِلمانهای کمیک هم حضور پررنگی در فیلم دارند و با اینکه پیادهسازی درست این شوخیها پیرامون مرگ آسان نبود اما نتیجهی نهایی راضیکننده است. فرانک اوز با تشکر از انتخاب درست بازیگران، موفق شده است تا احساسات گوناگونی را در مخاطب زنده کند. مرگ در تشییع جنازه شاید یک فیلم کمدی باشد اما ترس واقعگرایانهی ناشی از مواجهه با رویدادهای مهم را به ما یادآوری میکند، همانند یک مراسم یادبود که باید بهدرستی مدیریت شود.
فیلم یک نسخهی آمریکایی هم دارد که سال ۲۰۱۰ به اکران درآمد و در آن پیتر دینکلیج در کنار کریس راک، تریسی مورگان، مارتین لارنس و لوک ویلسون به ایفای نقش میپردازد. این بازسازی از نسخهی اصلی فاصله نمیگیرد و تعادل خوبی میان لحظات کمدی و احساسی سنگینتر برقرار کرده است، با این تفاوت که تمرکز ویژهای بر زندگی سیاهپوستان آمریکایی دارد. علاوه بر این، دو نسخهی بازسازی هندی هم برای مرگ در تشییع جنازه ساخته شده است که سال ۲۰۰۹ و ۲۰۱۰ روی پرده رفتند.
۷- زندگی پس از بث (Life After Beth)
- سال انتشار: ۲۰۱۴
- کارگردان: جف باینا
- بازیگران: دین دیهان، آبری پلازا، جان سی ریلی، مالی شنون، شریل هاینز، پل رایزر، متیو گری گابلر
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۴۵ از ۱۰۰
زندگی پس از بث از فیلمهای کمدی کمتردیدهشدهی چند سال گذشته است. قصه با مرگ بث (آبری پلازا) آغاز میشود که بدشانسی میآورد و یک مار سمی او را نیش میزند تا جان خود را از دست دهد. نامزدش زک (دین دیهان) پس این اتفاق ناگوار با بحران روبهرو میشود، جوانی که والدین حواسپرت و برادر بزرگِ قضاوتگرش او را آزار میدهند و حالا هیچکس را ندارد تا حمایت شود. او که همچنان سرگرم سوگواری است، حمایت موردنظر خود را در خانوادهی بث پیدا میکند تا اینکه متوجه میشود که آنها یک راز بزرگ را از وی پنهان کردهاند.
هنگامی که بث از جهان باقی بازمیگردد و ظاهرا از مرگ خود هم اطلاعی ندارد، زک نهتنها شوکه میشود بلکه جوابی هم برای سوالهایش پیدا نمیکند. با این حال از بازگشت دخترک خوشحال است و او را در اولویت قرار میدهد. زک و خانوادهی بث تصمیم میگیرند تا این اتفاق عجیب را از دیگران پنهان کنند اما رابطهی عاشقانهی این دو در ادامه وارد سراشیبی میشود. زندگی پس از بث که یک اثر کمدی زامبیمحور است، سوالهای جالبی دربارهی مرگ مطرح میکند.
۶- او هرگز نمیمیرد (He Never Died)
- سال انتشار: ۲۰۱۵
- کارگردان: جیسون کراچک
- بازیگران: هنری رالینز، بوبو استوارت، استیون آگ، جردن تودسی، دان فرانکس، مری الینا، کیت گرینهاوس
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۸ از ۱۰۰
به کارگردانی جیسون کراچک، او هرگز نمیمیرد یک فیلم کمدی-ترسناک کاناداییِ کمادعا است که در آن بازیگرانی همچون هنری رالینز و بوبو استوارت به ایفای نقش میپردازند. رالینز نقش یک شخصیت نامتعارف به نام جک را بازی میکند، یک آدمخوارِ خونآشام که در سایهها پرسه میزند. معرفی جک به عنوان یک ضدقهرمان، کنجکاوی شما را برمیانگیزد، با این حال برگ برندهی فیلم، فضاسازی و قصهای است که در ادامه روایت میشود.
جک برای محافظت از خود و عزیزانش، آدمخواری را به زمانها و مکانهای خاصی محدود و گرسنگی خود را به انسانیترین شکل ممکن رفع میکند (با خرید خون از جرمی که در بیمارستان کار میکند ). اما هنگامی که جرمی با خلافکاران محلی درگیر میشود، جک تصمیم میگیرد تا جلوی آنها را بگیرد و اجازه ندهد که به جرمی آسیبی برسد.
جذابیت اصلی او هرگز نمیمیرد را باید داستان پیشینه شخصیتها و البته سکانسهای مبارزهی آن بدانیم که بسیار خشن و خونین هستند. مطابق انتظار، فیلم از اِلمانهای کمدی نیز بهره میبرد و اگر به دنبال یک فیلم کمدی-ترسناک متفاوت هستید، این ساختهی جیسون کراچک میتواند گزینهی جالبی باشد.
۵- بیتلجوس (Beetlejuice)
- سال انتشار: ۱۹۸۸
- کارگردان: تیم برتون
- بازیگران: مایکل کیتون، الک بالدوین، جینا دیویس، کاترین اوهارا، وینونا رایدر، ماری چیتم، دیک کَـویت
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۵ از ۱۰۰
بیتلجوس در مقایسه با دیگر فیلمهای این فهرست، درجهی سنی پایینتری دارد و حتی میتوانیم آن را یک اثر نوجوانانه بدانیم. قصه دربارهی دخترکی به نام لیدیا (ویونا رایدر) است که همراه با خانوادهاش به یک خانهی تازه نقلمکان کرده است و در این خانه، ارواح زندگی میکنند. دو روح ساکن خانه، آدام (الک بالدوین) و باربارا (جینا دیویس) برای اینکه آنها را بترسانند و فراری دهند، از یک روح شیطانی و دردسرساز به نام بیتلجوس (مایکل کیتون) درخواست کمک میکنند و با اینکه در ادامه پشیمان میشوند اما دیگر دیر است و بیتلجوس تمام تلاش خود را به کار میگیرد تا اعضای این خانواده را آزار دهد.
پس از اینکه یکی از دوستان خانواده، به صورت تصادفی جنگیری انجام میدهد و باعث ناپدید شدن روح آدام و باربارا میشود، لیدیا تصمیم میگیرد تا برای بازگرداندن آنها از بیتلجوس کمک بگیرد. این روح شیطانی اما برای دخترک یک شرط میگذارد: در ازای بازگرداندن آنها، لیدیا باید به پیشنهاد ازدواج وی پاسخ مثبت دهد.
برای کسانی که با ساختههای کلاسیک برتون آشنایی چندانی ندارند و برای اولینبار این فیلم را تماشا میکنند، بیتلجوس میتواند از هر نظر غافلگیرکننده باشد. همانند اغلب ساختههای برتون، این فیلم هم تلفیق جذابی از کمدی و فضاهای سیاه ارائه میدهد. پیچشهای داستانی بیتلجوس با گذشت چندین دهه، هنوز هم هیجانانگیز است.
۴- او هرگز نمیمیرد (She Never Died)
- سال انتشار: ۲۰۱۹
- کارگردان: آدری کامینگز
- بازیگران: پیتر مکنیل، کیانا مادیرا، ادسون مورالس، کتی مسینا، داگلاس کید، کوین لوئیس، دکس راوینا
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۱۰۰ از ۱۰۰
این فیلم در واقع نسخهی زنانهی او هرگز نمیمیرد است که این بار جیسون کراچک تنها نگارش فیلمنامهی آن را برعهده داشته و صندلی کارگردانی را به آدری کامینگز واگذار کرده است. در شهری که قاچاقچیان انسان به رهبری ترنس (نوآه دالتون) جولان می دهند، لیسی (اولانیک آدلی) از معدود کسانی است که نمیخواهد تسلیم شود و با این سیستم فاسد مبارزه میکند. لیسی که قدرت فیزیکی بالایی دارد، در ادامه متحدانی هم پیدا میکند و یک مامور پلیس و دخترکی به نام سوزی (کیانا مادیرا) – که از قربانیان قاچاق انسان است – به او ملحق میشوند.
همانند نسخهی اصلی، این ارتش سهنفره در مقابل یک دشمن قدرتمند قرار میگیرد و آنها باید ترنس و زیردستانش را شکست دهند. در فیلم عناصر عجیبوغریب متعددی وجود دارد اما مضامین قسمت پیشین را بهخوبی گسترش داده است و در آن نوآوریهایی هم به چشم میخورد. او هرگز نمیمیرد در مجموع اثر جدی و سیاهی است؛ با وجود این، از طنز بهشکلی هوشمندانه استفاده میکند.
۳- پیکسی (Pixie)
- سال انتشار: ۲۰۲۰
- کارگردان: برانابی تامپسون
- بازیگران: اولیویا کوک، بن هاردی، داریل مککورماک، کالم مینی، الک بالدوین، سباستین ده سوزا، دیلن مورن
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۵.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۷۶ از ۱۰۰
قصهی این ساختهی برانابی تامپسون پیرامون دختر جوانی به نام پیکسی (اولیویا کوک) اتفاق میافتد که در رشتهی هنر تحصیل میکند و در جستجوی یک زندگی بهتر است. او که میخواهد هرچه سریعتر به آرزوی دیرینهاش، یعنی انتقام مرگ مادر برسد، ناگهان خود را در یک مخمصهی بزرگ و یک سناریوی سرقت پیدا میکند که به نتیجهی مثبتی هم ختم نمیشود. پس از این پروژهی شکستخورده، او بار دیگر با دو شریکِ نامتعارف متحد و درگیر رویدادهای چالشبرانگیز دیگری میشود.
پیکسی یک کمدی سیاه درجهیک است و اکثر منتقدان به بازی درخشان اولیویا کوک اشاره داشتهاند که موفق شده است دامنهای از احساسات مختلف را به نمایش بگذارد؛ کوک با شخصیت پیکسی فیلم را یکتنه به اثری تماشایی تبدیل کرده است، کسی که از هوش خود به بهترین شکل استفاده میکند و او را باید یکی از جدیدترین زنان شهرآشوبِ دنیای سینما بدانیم. فیلم لحظات اکشن و دراماتیکی هم دارد اما به ذات کمدی سیاه خود پایبند باقی میماند.
۲- چاقوکشی (Knives Out)
- سال انتشار: ۲۰۱۹
- کارگردان: ریان جانسن
- بازیگران: دنیل کریگ، کریس ایوانز، آنا د آرماس، جیمی لی کرتیس، تونی کولت، دان جانسون، مایکل شنون
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۹۷ از ۱۰۰
با یک تیم بازیگری پرستاره، قصهای آشنا اما پرکشش و دیالوگهای فوقالعاده، جای تعجب ندارد که این ساختهی ریان جانسن یک اثر کارآگاهی درخشان و یک فیلم کمدی شاخص دربارهی مرگ در نظر گرفته میشود. پس از خودکشی غیرمنتظرهی رماننویس ثروتمند، هارلن ترومبی (کریستوفر پلامر)، خانوادهاش که نسبت به این رویداد شکوتردید دارند، به سراغ کارآگاه خصوصی، بنویت بلانک (دنیل کریگ) میروند تا دلیل مرگ ناگهانی او را پیدا کنند.
در پروسهی بازجویی، مخاطبان با اعضای رنگارنگ خانواده آشنا میشوند که هر کدامشان انگیزهای مشخص برای کشتن هارلن ترومبی دارند. با حضور بازیگران برجستهای همچون کریس ایوانز، آنا د آرماس، جیمی لی کرتیس و تونی کولت، چاقوکشی نه تنها شما را میخنداند بلکه فریب هم میدهد و تا لحظات پایانی نمیتوانید حدس بزنید که قاتل چه کسی است. افزون بر این، ریان جانسن به مضامین مهمی همچون تبعیض طبقاتی، مهاجرت و روابط پیچیدهی خانوادگی نیز پرداخته است.
۱- بدنها بدنها بدنها (Bodies, Bodies, Bodies)
- سال انتشار: ۲۰۲۲
- کارگردان: هالینا رین
- بازیگران: آماندلا استنبرگ، ماریا باکالوا، میهالا هرولد، چیس سوئی واندرز، ریچل سنوت، لی پیس، پیت دیویدسون
- امتیاز کاربران IMDb به فیلم: ۶.۲ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز به فیلم: ۸۶ از ۱۰۰
بدنها بدنها بدنها یک فیلم کمدی سیاه غافلگیرکننده دربارهی مرگ است و پیش از اکران هم به دلیل تیم بازیگری جالبتوجهاش در رادار بسیاری از طرفداران جدی ژانر ترسناک قرار گرفت؛ از ریچل سنوت که با «شیوا بیبی» به شهرت رسید تا میهالا هرولد و بازیگران محبوبی همچون پیت دیویدسون و لی پیس. بنابراین میتوانستیم حدس بزنیم که فیلم یه اثر معمولی نیست.
قصه دربارهی یک دورهمی دوستانه است که بهتدریج به یک فاجعهی خونین تبدیل میشود. شخصیتها تصمیم میگیرند بازی بدنها بدنها بدنها را انجام دهند و هنگامی که یکی از آنها کشته میشود، پارانویا وجود باقی را فرا میگیرد. آنها به یکدیگر تهمت میزنند و رازهایی هم در این میان فاش میشود تا دوستیها به حاشیه برود و چند قتل دیگر هم از راه برسد. این ساختهی هالینا رین، میان لحظات تعلیقآمیز و کمدی در رفتوآمد است و در کنار ارائهی طنز، رویکرد نسل زد نسبت به مرگ را هم بررسی میکند.
منبع: MovieWeb