روابط هریک از اعضای خانواده با هم، مسیر عاطفی و شکل منحصر به خود را دارد. روابط مادر و دختر، پدر و دختر، پدر و پسر و مادر و پسر هیچ کدام شبیه دیگری نیست و این موضوع با رشد و شکلگیری شخصیت فرزندان، هر روز متفاوتتر میشود. بسیاری از کارگردانهای سینما، مخصوصا با ساخت فیلمهای روانشناختی سعی در نشان دادن روابط مختلف و گاه عجیب و غیرقابل باور میان اعضای خانواده داشتهاند که هر کدام از این آثار تبدیل به فیلمهایی ماندگار شدهاست. به جز فیلمهایی که از اساس برپایهی روابط خانوادگی شکل گرفته، آثاری نیز وجود دارد که این روابط گرچه بخشی از داستان هستند، اما بر کل قصه فیلم اثر میگذارند. روابط مادر و پسری به دلیل اینکه دو جنس مخالف هستند و در پذیرش و بیان مسایل به یکدیگر شکل دیگری از رابطه را تجربه میکنند، همیشه جزو موضوعات مورد علاقهی کارگردانهای سینما بوده. در آثار بسیار زیادی نیز این رابطه نشان داده شده، اما ما در اینجا ۱۲ فیلم که شکل منحصر به فرد یا قابل توجهی از این رابطه را به تصویر کشیده، آوردهایم.
۱. جوجو خرگوشه (Jojo rabbit)
- کارگردان: تایکا وایتیتی
- بازیگران: اسکارلت جوهانسون، تایکا وایتیتی و ربل ویلسون
- امتیاز IMDB به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
- محصول: ۲۰۱۹
کمدی سیاه و متفاوت لیست ما که داستانی را در دل جنگ جهانی دوم و قدرت نازیها به تصویر میکشد. این فیلم دربارهی مادر و پسری است که در آلمان زندگی میکنند و پسر کمکم به حزب نازی علاقمند میشود و دلش میخواهد در گروه محافظان هیتلر قرار بگیرد. او در این میان دوست خیالی شبیه هیتلر نیز دارد که به کمدی فیلم بسیار کمک میکند. اما مادر این پسر با بازی اسکارلت جوهانسون باید در گیرودار سایهای که قدرت نازی بر کشور آلمان انداخته، از پسرش محافظت کند. در نهایت نیز مادر کشته میشود و پسر در وحشت از شکست نازیها است. این فیلم به دلیل قوانین کشور آلمان در عدم طرفداری از حزب نازی یک تابو شکنی محسوب میشود، اما از سویی دیگر بسیار مورد توجه منتقدان و مخاطبان قرارگرفته. فیلم جایزهی بهترین فیلمنامهی اقتباسی را نیز از اسکار دریافت کردهاست.
۲. داستان ازدواج (Marriage story)
- کارگردان: نوآ بامباک
- بازیگران : آدام درایور، اسکارلت جوهانسون و لورا درن
- امتیاز IMDB به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
- محصول: ۲۰۱۹
بسیاری از زن و شوهرها فکر میکنند، میشود به راحتی طلاق گرفت، اما وقتی پای یک بچه در میان باشد، این اتفاق نتنها از نظر حقوقی بلکه احساسی نیز بسیار پیچیده خواهد شد. فیلم «داستان ازدواج» دربارهی همین موضوع است و در این میان به رابطهی احساسی یک مادر مطلقه و فرزند کوچکش نیز میپردازد. اینکه یک مادر چطور باید به پسر خود نزدیک شود و با او دربارهی مسلهی طلاق و ادامه زندگی صحبت کند و از سوی دیگر پدر را جلوی چشم فرزندش ضعیف نشان ندهد. اسکارلت جوهانسون و آدام درایور نقش زوج هنرمندی را برعهده دارند که پس از سالها زندگی مشترک تصمیم به جدایی میگیرند و این باعث بروز اتفاقاتی جدید میشود. «داستان ازدواج» یکی از فیلمهای تحسین شده سال ۲۰۱۹ است که از نظر مجله تایمز به عنوان یکی از ۱۰ فیلم برتر این سال نیز انتخاب شده. همچنین این فیلم در رشتههای مختلف نامزد دریافت جایزه اسکار و گلدن گلوب بوده.
۳. پسر حذف شده (Boy Erased)
- کارگردان: جوئل اجرتون
- بازیگران: نیکول کیدمن، راسل کرو و لوکاس هجز
- امتیاز IMDB به فیلم: ۶.۹ از ۱۰
- محصول: ۲۰۱۸
اگر عواطف مادرانه را بشناسید یا حتی اندکی احساساتی باشید، حتما با دیدن این فیلم اشک هایتان سرازیر خواهد شد. «پسر حذف شده» براساس رمانی به همین نام ساخته شده که زندگینامهی نویسندهی کتاب یعنی جرارد کانلی است. پسر نوجوانی که با جنسیت و تمایلات خود، دچار چالش شده است، از سوی پدرش که یک مبلغ دینی است، مجبور می شود که در یک جلسه نهی دگرجنسگرایی شرکت کند. فشارهای خانواده شرایط را برای جرارد سخت می کند تا اینکه بلاخره مادرش راضی می شود تا همراه او به سفری دو نفره بروند. این سفر باعث نزدیکی هرچه بیشتر این پسر نوجوان و مادرش می شود و در نهایت مادر تمایلات جنسی متفاوت پسرش را می پذیرد. نیکول کیدمن بازی متفاوتی در نقش مادری که در تقابل با تصمیم مهم قرار گرفته، ارائه داده و همچنین «پسر حذف شده» در بسیاری از فستیوال های داخلی آمریکا به عنوان یک فیلم روانشناسی مورد استقبال قرارگرفته.
۴. مهتاب (Moonlight)
- کارگردان: بری جنکینز
- بازیگران: اشتون سندرز، نائومی هریس و تراوانته رودرز
- امتیاز IMDB به فیلم: ۷.۴ از ۱۰
- محصول: ۲۰۱۶
یکی از بهترین نمونه های سینمایی که نشان دهنده ویران شدن یک مادر مقابل فرزند است. ویرانی که تاثیر غیرقابل انکاری بر پسر نوجوان می گذارد. «مهتاب» درامی است که از زاویهی متفاوت به مسله بلوغ یک نوجوان سیاه پوست می پردازد و شخصیت اصلی خود را در سه برهه کودکی، نوجوانی و بزرگسالی نشان می دهد. فیلمنامه «مهتاب» با اقتباسی از رمان «پسرهای سیاه زیر نور مهتاب آبی به نظر میرسند»، توسط خود بری جنکینز نوشته شده. داستان آن درباره پسر سیاهپوستی به نام شایرون است که وقتی پدرش خانواده را ترک میکند، به تنهایی با مادر خود زندگی سختی را در یک محله فقیرنشین میگذرانند. شایرون در مقاطع مختلفی شاهد اعتیاد شدید مادر و تن فروشی او برای گذران زندگی است. اتفاقی که به شدت احساسات بیننده را بر میانگیزد و نمیتوان به راحتی از کنار شرایطی که شایرون با دیدن مادرش متحمل میشود، گذشت. «مهتاب» بسیار مورد توجه منتقدان قرار گرفت و توانست در سال ۲۰۱۷ در ۳ رشته بهترین بازیگر نقش مکمل مرد، بهترین فیلم و بهترین فیلمنامه اقتباسی جوایز اسکار را بدستآورد.
۵. شیر (Lion)
- کارگردان: گارث دیویس
- بازیگران: دو پتل و نیکول کیدمن
- امتیاز IMDB به فیلم: ۸ از ۱۰
- محصول: ۲۰۱۶
پسری هندی به نام شیرو در کودکی به طرز اتفاقی سوار یک قطار میشود و از خانه و خانوادهاش در هند جدا شده و پس از مدت زیادی سرگردانی و فقر به بهزیستی سپرده میشود و حالا نزد مادرخواندهای استرالیایی به زندگی خود ادامه میدهد. او به شدت به دنبال پدر و مادر واقعی خود میگردد، اما مادر خواندهاش با بازی نیکول کیدمن بسیار دوست دارد که شیرو را نزد خود نگهدارد. رابطه مادر و پسری که میان این دو وجود دارد با اینکه رابطه خونی نیست، اما برای بیننده بسیار متاثرکننده است. فیلمنامهی «شیر» براساس یک داستان واقعی و از روی کتابی به نام «راه طولانی خانه» نوشته سارو بریلری، نویسندهی هندی-استرالیایی، ساخته شده. سارو داستان زندگی خود را در این کتاب روایت کرده. فیلم «شیر» در مراسم اسکار سال انتشارش، نتوانست موفقیتی کسب کند، اما در فستیوال بفتا و فیلم استرالیا به جوایز متعددی دست پیداکرد.
۶. اتاق (Room)
- کارگردان: لنی آبراهامسون
- بازیگران: بری لارسون و جیکوب ترمبلی
- امتیاز IMDB به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- محصول: ۲۰۱۵
اگر قرار بود براساس انتخاب شخصی این لیست مرتب شود، حتما این فیلم اولین گزینهی آن بود. «اتاق» یکی از تاثیرگذارترین فیلمهایی است که درباره رابطه یک مادر با فرزند پسر خود ساخته شده. این فیلم دربارهی دختری است که توسط یک مرد ربوده شده و به مدت هفت سال در یک اتاقک کوچک نگهداری میشود. این دختر در این مدت بارها مورد تجاوز مرد قرار میگیرد و در نتیجه فرزندی به دنیا میآورد که در آن اتاق با هم زندگی میکنند. مسله ربوده شدن و تجاوز از یک سو و به تنهایی نگهداری و بزرگ کردن فرزند در تنها ۱۰ متر مربع، از سوی دیگر، مسایلی است که بیننده را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. اما این مادر در همین شرایط فرزندش را به درستی تربیت میکند تا بتواند روزی از او برای نجات از این اتاق کمک بگیرد و در نهایت این اتفاق پس از تولد پنج سالگی پسر میافتد. بری لارسون بازیگر نقش مادر در این فیلم از نظر منتقدان بازی خیرهکنندهای ارائه داده که برای او جایزهی اسکار را نیز به همراه داشت. نویسنده این فیلم «اتاق» را با برداشتی از یک داستان واقعی که در دههی هشتاد در اتریش اتفاق افتاده بود، نوشته و این فیلم یکی از آثار تحسین شده هالیوود در سالهای اخیر است.
۷. پسرانگی (Boyhood)
- کارگردان: ریچارد لینکلیتر
- بازیگران: پاتریشیا آرکت، الار کولترین و ایتن هاک
- امتیاز IMDB به فیلم: ۷.۹ از ۱۰
- محصول: ۲۰۱۴
یکی از جالب ترین فیلم های لیست ما «پسرانگی» است. فیلمی که لینکلیتر در طول ۱۲ سال به آرامی از رشد یک پسر در مقابل چشمان مادرش ساخته. تقابل یک مادر با مشکلات، وابستگی ها، شرایط بلوغ و اتفاقاتی که در طی هفت تا ۱۹ سالگی برای یک پسر به وجود می آید، درون مایه اصلی فیلم است. شاید نام این اثر «پسرانگی» باشد، اما در واقع نقش پررنگ مادر و روابط او با فرزندش بخش عظیمی از فیلم را به خود اختصاص داده. شاید به همین دلیل است که بازی پاتریشیا آرکت بسیار مورد تحسین قرار گرفت و توانست برای این فیلم جایزه اسکار را دریافت کند. لینکلیتر برای ساخت طولانی این فیلم که از سال ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۴ طول کشید، الار کولترین را به عنوان بازیگر اصلی در هفت سالگی انتخاب کرد و هر سال چند هفته او را برای فیلمبرداری فرامی خواند تا از مراحل رشد او به درستی در فیلم استفاده شود.
۸. نقطه کور (The blind side)
- کارگردان: جان لی هنکاک
- بازیگران: ساندرا بولاک و کوینتون آرون
- امتیاز IMDB به فیلم: ۷.۶ از ۱۰
- محصول: ۲۰۰۹
فیلم «نقطه کور» گزینهی دیگری در لیست ما است که رابطه یک مادرخوانده و پسر خود را نشان میدهد. رابطهای که با احترام و حمایت پیش میرود و در نهایت به قهرمانی و شهرت پسر میانجامد. این فیلم براساس یک داستان واقعی و درباره زندگی مایکل اوهر، بازیکن سیاهپوست شناختهشدهی فوتبال آمریکایی است. مایکل در هفده سالگی سرخورده و ناامید از جهان است که کاملا اتفاقی با یک خانواده ثروتمند روبرو میشود و این خانواده او را به فرزندی قبول میکنند. این پذیرش مسیر زندگی مایکل را تغییر میدهد و از او یک قهرمان میسازد. ساندرا بولاک که برای بازی در نقش مادر در این فیلم جایزه اسکار را به دست آورده، یکی از تاثیرگذارترین مادران هالیوود را در «نقطه کور» به تصویر میکشد. او وقت و انرژی بیشتری برای فرزند خوانده خود نسبت به فرزندان واقعیش میگذارد تا او را به زندگی امیدوار کند و این بیننده را بسیار تحت تاثیر قرار میدهد.
۹. بچه جایگزین (Changeling)
- کارگردان: کلینت ایستوود
- بازیگران: آنجلینا جولی، جان مالکوویچ و جفری داناوان
- امتیاز IMDB به فیلم: ۷.۷ از ۱۰
- محصول: ۲۰۰۸
یکی از بهترین فیلمها دربارهی حس مادرانه و رابطهی واقعی یک مادر و فرزند. البته نقش پسر کوچک فیلم چندان در قصه اثرگذار نیست و بیننده بیشتر با احساسات و شرایط غریبی که بر مادر میگذرد، روبرو میشود. کلینت ایستوود بازیگر پرآوازه قدیمی هالیوود کارگردان «بچه جایگزین» است و ساخت موسیقی آن را نیز خود برعهده داشته. این فیلم بیشتر برای به تصویر کشیدن و افشای فساد موجود در سیستم پلیس آمریکا در اواخر دهه ۲۰ میلادی ساخته شده. کریستین مادری شاغل است که مجبور است فرزندش را در خانه بگذارد و به سر کار برود. اما یک روز وقتی برمیگردد، فرزندش در خانه نیست. پس از تلاش و شکایت به پلیس بلاخره پسری کوچک به کریستین تحویل داده میشود اما او اعلام میکند این پسر فرزند او نیست. پلیس برای اینکه ظاهر کار خود را در خطر میبیند کریستین را مجبور میکند تا پسر را به خانه ببرد اما او مادر است و نمیتواند جایگزینی را بهجای فرزند خود بپذیرد. اما پلیس کریستین را متهم به روانپریشی میکند. آنجلینا جولی برای بازی در نقش کریسیتین، مادر فیلم «بچه جایگزین» نامزد اسکار شد و در بسیاری از جشنوارهها نیز مورد تحسین قرار گرفت.
۱۰. تارزان (Tarzan)
- کارگردان: کریس باک و کوین لیما
- صداپیشگان: تونی گلدوین، مینی درایور و روزی اودانل
- امتیاز IMDB به فیلم: ۷.۳ از ۱۰
- محصول: ۱۹۹۹
در دنیای انیمشنها روابط مادر و پسری زیادی وجود دارد که بسیاری از آنها نیز ماندگار هستند، اما عنوان متفاوتترین رابطه به فیلم «تارزان» میرسد. در این فیلم یک انسان به فرزندخواندگی یک میمون در میآید. این فیلم انیمیشنی، براساس رمان مشهور «تارزان میمونها» نوشته ادگار رایس باروز ساخته شده. پیش از آن نیز در هالیوود فیلمی براساس این کتاب ساخته شده، اما «تارزان» انیمیشنی برای نسل جدید بسیار خاطرهانگیز است. داستان این فیلم که از مورد توجهترین آثار والت دیزنی است از جایی شروع میشود که نوزادی پدر و مادر واقعی خود را از دست میدهد و توسط یک میمون پیدا میشود و این حیوان مهربان تا سن جوانی به بهترین شکل از بچه مراقبت میکند. عواطف یک مادر میمون برای یک بچه انسان و وسواس این مادر در نگهداری از فرزند خوانده خود، از موضوعات مهم و تاثیرگذاری است که در این فیلم به تصویر کشیده شده و احساسات بیننده را به شدت برمیانگیزد.
۱۱. حس ششم (The sixth sense)
- کارگردان: ام. نایت شیامالان
- بازیگران: بروس ویلیس، هالی جوئل آزمنت و تونی کولت
- امتیاز IMDB به فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- محصول: ۱۹۹۹
فیلمی فراطبیعی و ترسناک درباره پسر نوجوانی به نام کول که ارواح را میبیند. مادر پسر و روانشناسی به نام مالکوم سعی در کمک کردن به کول دارند تا مشکل او را برطرف کنند. تعامل این مادر و پسر و سکانسهای دو نفرهی آنها، یکی از برجستهترین صحنههایی است که به درستی جایگاه واقعی یک مادر دلسوز در زندگی یک فرزند نوجوان که با مشکلی حاد روبرو شدهاست را نشان میدهد. یکی از بهترین سکانسهای دو نفره آنها در ماشین و زمانی است که مادر با صحبتهایش سعی میکند در آرام کردن جو و طبیعی جلوه دادن اتفاقات قدمی بردارد. «حس ششم» جزو ۲۵۰ فیلم برتر شناخته شده از سوی سایت IMDB معرفی شده و یکی از پرفروشترین فیلمهای دهه نود میلادی نیز است.
۱۲. روانی (Psycho)
- کارگردان: آلفرد هیچکاک
- بازیگران: آنتونی پرکینز، جنت لی و جان گوین
- امتیاز IMDB به فیلم: ۸.۵ از ۱۰
- محصول: ۱۹۶۰
لقب عجیبترین رابطه مادر و پسری هالیوود بدون شک به فیلم «روانی» هیچکاک میرسد. یکی از شاهکارهای سینما که هنوز هم پس از ۶۰ سال نتنها میتواند بیننده را بترساند و او را متاثر کند، بلکه در همه دانشگاههای سینمایی جهان روش ساخت آن و صحنههای دلهرهآورش تدریس میشود. در واقع در این فیلم مادری وجود ندارد و سالها است که فوت کرده. اما پسرش نورمن با یاد او زندگی میکند و این موضوع مسیری وحشتناک را که در نتیجه حال روحی بسیار بد نورمن است طی میکند. نورمن که در اثر مرگ مادر روانی شده، اسکلت مادرش را نگه داشته، لباسهای او را میپوشد و آدمهایی که به هتل بین راهیاش میآیند را به طرز وحشتناکی میکشد. با وجود اینکه اصلا شخصیت مادر در فیلم حضور ندارد اما در تمام مدت بیننده حضور او را حس میکند و رابطه مادر و پسری که شخصیت نورمن را به جنون رسانده بر تمام فیلم سایه انداخته است.
منبع: buzfeed