در تاریخ سینما فیلمهای متعددی را پیدا میکنید که یک خیابان ساختگی بخصوص در آنها حضور پررنگی دارد. این خیابانهای منحصربهفرد، بازتابی از مضامین و درونمایههای فیلم هستند و اغلب به تاثیرگذاری فرهنگی آن اثر کمک میکنند. از دنیای جادویی «هری پاتر» تا محلهی فقیرنشین و سیاهِ «اتوبوسی به نام هوس»، گاهی با قدم گذاشتن به یک خیابانِ سینمایی، به جهانِ متفاوتی وارد میشوید و دیگر نمیتوانید آن را فراموش کنید. در فیلمها کوچه و خیابان مشهور کم نداریم اما بعضی از آنها به شهرت جهانی رسیدهاند و جایگاه ویژهای دارند.
لزومی ندارد که از طرفداران ژانر ترسناک باشید تا خیابان اِلم را بشناسید یا حتی اگر کمدی تماشا نمیکنید هم احتمالا نام خیابان جامپ را شنیدهاید؛ به این دلیل که این خیابانها جایگاه خود را در فرهنگ عامه تثبیت کردهاند و گاهی همانند شخصیت اصلی، در قصه اهمیت دارند.
۱۰- خیابان چری تری لین (Cherry Tree Lane)
چری تری لین در «مری پاپینز» (۱۹۶۴)، فیلم کلاسیک دیزنی حضور قابلملاحظهای دارد. این خیابان ساده و دلپذیر، محل زندگی خانوادهی بنکس و همان جایی است که خانم مری پاپینز از راه میرسد تا وظیفهی نگهداری و آموزش فرزندان خانواده را برعهده بگیرد. این خیابان به درختهای زیبای گیلاس و خانههایی دوست داشتنی با معماری ویکتوریایی مزین شده است و یک پسزمینهی ایدهآل برای ماجراجوییهای جادویی قهرمان قصه است.
از سکانسهای بهیادماندنی که در خیابان اتفاق میافتد، میتوانیم به سکانس ترانهی تعطیلات شاد (Jolly Holiday) که در آن پاپینز و کودکان به درون یک تابلوی نقاشی قدم میگذارند و همچنین سکانس ترانهی قدم در زمان (Step in Time) اشاره کنیم که در آن شخصیتها روی سقف خانهها میرقصند. بیدلیل نیست که این خیابان به یکی از نمادهای ماندگار فیلم و یکی از مناطق کلیدی آثار دیزنی تبدیل شده است. چری تری لین یک خیابان فراموشنشدنی است که با چاشنی خیالپردازی هر اتفاقی میتواند در آن رخ دهد.
۹- خیابان جامپ (Jump Street)
«خیابان جامپ شمارهی ۲۱» (۲۰۱۲) به کارگردانی فیل لرد و کریستوفر میلر، یک فیلم کمدی است که بر اساس مجموعهی تلویزیونی پلیسی به همین نام از دههی ۸۰ میلادی (با بازی جانی دپ) ساخته شده است. قصه پیرامون دو پلیسِ نهچندان موفق به نام اشمیت (جونا هیل) و جنکو (چنینگ تیتوم) اتفاق میافتد که بهعنوان پلیسمخفی به دبیرستان فرستاده میشوند تا گروهی از قاچاقچیان مواد مخدر را به دام بیندازند. با این حال، ورود شخصیتها به مدرسه آسان نیست و آنها نه تنها باید رفتارهای بزرگسالانهی خود را کنار بگذارند بلکه باید با عواقب تصمیمهای خود نیز روبهرو شوند.
خیابان جامپ از این جهت با خیابانهای دیگر این فهرست تفاوت دارد که در حقیقت یک خیابان نبوده و یک واحد مخفی نیروهای پلیس است. با اینکه عناصر داستانی فیلم بهعمد احمقانه و مضحک هستند اما لرد و میلر تعادل مناسبی میان طنز و لحظات احساسی برقرار کردهاند و به پرداخت شخصیتها نیز اهمیت دادهاند. خیابان جامپ شمارهی ۲۱ یک اثر خودآگاه و سرگرمکننده است که برداشت متفاوتی از ژانر پلیس-رفیق (بادی کاپ) ارائه میدهد و یک دنبالهی خوب هم دارد.
۸- خیابان اورگرین تریس (Evergreen Terrace)
پخش مجموعهی تلویزیونی انیمیشنی «سیمپسونها» از سال ۱۹۸۹ آغاز شد اما برای تماشای نسخهی سینمایی آن باید تا سال ۲۰۰۷ منتظر میماندیم؛ این فیلم طرفداران را ناامید نکرد و در گیشه به فروش بالایی رسید. پس از اینکه هومر بهصورت تصادفی منبع آبرسانی شهر را آلوده میکند، حالا خانوادهی نامتعارف سیمپسون باید تلاش کند تا شهر اسپرینگفیلد را از نابودی نجات دهد.
اِورگرین تریس از خیابانهای مشهور و محبوب دنیای تلویزیون است که مطابق انتظار، در نسخهی سینمایی هم وجود دارد. محل زندگی خانوادهی سیمپسون و همسایههای غیرعادی آنها به فرهنگ پاپ هم راه پیدا کرده است. خانههای رنگارنگ و عجیبوغریب و فضای دلپذیر برونشهری اورگرین تریس باعث شده است تا این خیابان به تاثیر فرهنگی این مجموعهی کارتونی کمک شایانی کند. از بار مو (Moe’s Tavern) تا فروشگاه کوییک-ای-مارت (Kwik-E-Mart)، اورگرین محل رخداد بسیاری از لحظات بامزه و مهم سیمپسونها بوده است و خواهد بود.
۷- خیابان الم (Elm Street)
«کابوس در خیابان اِلم» (۱۹۸۴) یک فیلم ترسناک کلاسیک است که شخصیت منفی وهمانگیز آن، فِرِدی کروگر را تقریبا همهی سینمادوستان میشناسند. قصهی فیلم در آن دوران نوآورانه بود و همچنان جذاب است. گروهی از نوجوانان توسط یک موجود شیطانی تحتتعقیب قرار میگیرند، هیولایی که آنها را در رویاهایشان به قتل میرساند، در نتیجه در دنیای واقعی نیز کشته میشوند. سکانسهای سورئالگونهی فیلم که با استفاده از جلوههای ویژه میدانی ساخته شدهاند، هنوز هم تحسینبرانگیز محسوب میشوند.
خیابان اِلم در ابتدا شبیه دیگر خیابانهای آرام حومهی شهر است اما بهتدریج متوجه میشوید که اینگونه نیست و آن را باید محل شکار فردی کروگرِ بدنام بدانیم. به عبارت دیگر، اینکه این خیابان عادی به نظر میرسد، یکی از دلایلی است که سکانسهای ترسناک فیلم تاثیرگذارتر جلوه میکنند. این خیابان خیلی زود به یک منظرهی سورئال و کابوسوار تبدیل میشود، جایی که قربانیان فردی بهواسطه ترسهایشان شکنجه میشوند و به آغوش مرگ میروند.
۶- کوچهی دیاگون (Diagon Alley)
در مجموعهی «هری پاتر»، کوچهی دیاگون یک بازار مشهورِ خریدوفروش وسایل مرتبط با جادوگری است؛ یک خیابان جادویی، مسحورکننده و رویایی که همهی طرفداران هری پاتر آرزو دارند در آن قدم بزنند. این خیابان جزئیات زیادی دارد و با وسواس طراحی شده است، از نامهای بامزهی فروشگاهها تا سنگفرشها و کوچهپسکوچههای مخفی. فضایی که سازندگان خلق کردهاند، آغشته به نوستالژی است و با جمعیت کثیری از جادوگران و افراد منحصربهفرد روبهرو میشویم که از کنار یکدیگر عبور میکنند و سرگرم خریدوفروش هستند.
مطابق انتظار، چند سکانس بهیادماندنی مجموعه در کوچهی دیاگون اتفاق میافتد؛ همانند نخستینباری که در «هری پاتر و سنگ جادو» (۲۰۰۱)، هری به این خیابان قدم میگذارد، رویارویی با بلاتریکس لسترنج در فیلم «هری پاتر و یادگاران مرگ – قسمت اول» (۲۰۱۰) یا فرار با جاروی پرنده در «هری پاتر و شاهزاده دورگه» (۲۰۰۹). کوچهی دیاگون یکی از اجزای جداییناپذیر جهان هری پاتر بوده و با اینکه این مجموعه تمام شده است اما احساس میکنیم هنوز پابرجا است و همین حالا هم جادوگرها در حال قدم زدن و بررسی اجناس فروشگاهها هستند.
۵- خیابان پریوت درایو (Privet Drive)
کوچهی دیاگون جایگاه ویژهای دارد اما از کنار اهمیت خیابان پریوت درایو نباید عبور کرد که محل زندگی خانوادهی دورسلی است؛ همان جایی که هری ۱۱ سال اول زندگیاش را به بدترین شکل، آنجا سپری کرد. این خیابان که خانههایش معماری ویژهای ندارند و همگی شبیه یکدیگر هستند، بسیار عادی به نظر میرسد و شاید نکته همین باشد. تضاد میان پریوت درایو و دنیای جادویی هاگوارتز توجه شما را بهسرعت جلب میکند.
از نماهای بهیادماندنی این خیابان میتوان به جایی که هری با موتورسیکلتِ روبیوس هاگرید از راه میرسد یا فرارش با وزلیها در «هری پاتر و تالار اسرار» (۲۰۰۲) و همچنین فرار از دست مرگخوارها در هری پاتر و یادگاران مرگ اشاره کرد. پریوت درایو در این جهان جادوگری یک خیابان مهم است، بیشتر از این جهت که تفاوت معمولیها و خارقالعادهها را بهخوبی نشان میدهد.
۴- خیابان کابلاستون (Cobblestone Lane)
«عصر هجریها» (۱۹۹۴) یک فیلم کمدی لایو اکشن است که بر اساس مجموعهی تلویزیونی انیمیشنی کلاسیکی به همین نام ساخته شده است. داستان پیرامون فِرد فلینتاستون (جان گودمن) رخ میدهد، مردی از دوران ماقبل تاریخ که همراه با خانوادهاش در خیابان کابلاستون زندگی میکند. هنگامی که فلینتاستون ارتقای شغلی پیدا میکند، ناخواسته در یک توطئهی شرکتی گرفتار میشود.
بِدراک (Bedrock)، شهر ماقبل تاریخ فیلم، از نظر بصری درخشان است و به همان فضای آشنای مجموعهی کارتونی اصلی نزدیک میشود. نوآوریهای خیالپردازانهی این شهر باعث شده است تا زندگی در عصر حجر، دوستداشتنی، بامزه و نوستالژیک به نظر برسد. علاوه بر این، استفادهی کارآمد فیلم از جلوههای ویژه میدانی و انیماترونیک کمک کرده است تا تماشای آن به تجربهی جذابی تبدیل شود. کابلاستون یک خیابان خاطرهانگیز است که زمینهساز لحظات سرگرمکنندهی فیلم میشود و خط داستانی کمیک آن را بهبود میبخشد.
۳- خیابان اسپونر (Spooner Street)
همانند سیمپسونها، سیتکام کارتونی «فَمیلی گای» هم یک نسخهی سینمایی به نام «استووی گریفن: داستان ناگفته» (۲۰۰۵) دارد که البته روی پرده نرفت و مستقیما وارد شبکهی نمایش خانگی شد. در فیلم، استووی در زمان سفر میکند و در تلاش است تا جلوی خودِ آیندهاش را بگیرد تا یک نقشهی خطرناک را پیادهسازی نکند. امضاهای مجموعه در فیلم هم به چشم میخورد و تماشای آن را به طرفداران توصیه میکنیم.
خیابان اسپونر، همان جایی که خانوادهی گریفن و همسایههای عجیبوغریب آنها زندگی میکنند نیز در فیلم حضور پررنگی دارد و یک بازتاب بامزه و پوچگرایانه از زندگی آمریکایی ارائه میدهد. این خیابان محبوب که طرفداران با آن آشنایی کاملی دارند، بیتردید یکی از عناصر کلیدی دنیای فمیلی گای است.
۲- خیابان پیپر (Paper Street)
«باشگاه مشتزنی» (۱۹۹۹) فیلم سیاه و پیچیدهای به حساب میآید و دیوید فینچر موفق شده است تا یکی از دقیقترین تصاویر ممکن از جوامع مدرن را ارائه دهد. فیلم، یک راوی بینام (ادوارد نورتون) را دنبال میکند که بردهی مصرفگرایی و ابرشرکتمحوری است. او یک شغل اداری آزاردهنده دارد، روزهای زندگیاش بیمعنا در گذر هستند و معدود آرامش خود را از آپارتمان کوچکش واقع در خیابان پیپر بهدست میآورد. این سبک زندگی ملالآور اما از لحظهای عوض میشود که راوی با تایلر دردن (برد پیت) ملاقات میکند و آنها یک باشگاه مبارزهی زیرزمینی به راه میاندازند؛ جایی که انسانها میتوانند به ذات وحشیانه و بدوی خود رجوع کنند، از سوی جامعه قضاوت نمیشوند و زندانی هیچ نظام یا شرکتی نیستند.
خیابان پیپر، جایی که تایلر و راوی بینام قصه در آن زندگی میکنند، نمادی برای طردشدگی شخصیتها از سوی جامعه و سبک زندگی مصرفگرایانهای است که در آن اسیر شدهاند. خانهی مذکور که طراحی نسبتا آشفتهای هم دارد، با جهانِ مصنوعی و ملالانگیزی که شخصیتها در آن زندگی میکنند، در تضاد قرار میگیرد و بیانگر آنارشیسم و آشوبی است که آنها به دنبالش هستند. در نتیجه، خیابان پیپر را باید یک اِلمان مهم در زیباییشناسی فیلم بدانیم.
۱- خیابان بوربن (Bourbon Street)
خیابان بوربن محل رویدادهای نمایشنامهی مشهور تنسی ویلیامز و نسخهی اقتباسی سینمایی آن، «اتوبوسی به نام هوس» (۱۹۵۱) است. این خیابان پرجنبوجوش و سرشار از زندگی، در منطقهی فرانسوی شهر نیواورلئان واقع شده و یک خیابان کاملا واقعی است که به قصه، لایههای تازهای اضافه میکند. بوربن همچنین بازتابی ملموس از فرهنگ این شهر قدیمی است و نماهای بیرونی خوشایند آن در کنار کشمکشهای درونی شخصیتها، دوگانگی جذابی ایجاد کرده است.
در اتوبوسی به نام هوس، بوربن به معنای واقعی کلمه به یکی از شخصیتهای فیلم تبدیل میشود و احساسات متناقض و آرزوهای دستنیافتنی قهرمانهای نمایشنامهی اصلی در آن نهفته است. افزون بر این، سازندگان برای اینکه به سکانسها رنگوبوی واقعیتری تزریق کنند، آنها را در همان خیابان اصلی فیلمبرداری کردهاند تا فیلم از نظر بصری بینقص باشد. خیابان بوربن بیگمان یکی از مناطق اصیل و مهم تاریخ سینمای آمریکا است.
منبع: MovieWeb