شرلوک هولمز یکی از نمادینترین کارآگاههای تاریخ ادبیات و سینما است که سال ۱۹۷۸ توسط سر آرتور کانن دویل در رمان «مطالعهای در اسکارلت» (A Study in Scarlet) خلق شد. شخصیت استثنایی و منحصربهفرد او به دلیل هوشمندی، مهارتهای استدلال قیاسی و تیزبینی شناخته میشود که باعث رشد روزافزون شهرت این کارآگاه شدند. هولمز همراه دوست صمیمیاش دکتر واتسون سالها است که درگیر حل معماهای جنایی بسیاری از دوران ویکتوریایی تا دل لندن امروزی هستند.
شخصیت شرلوک هولمز به اندازهای پیچیده و جذاب است که خیلی زود هویت مستقل خودش را پیدا کرد و به الگویی برای سایر کارآگاههای جنایی تبدیل شد. شاید هیچ کدام از آنها از نظر ظاهری شبیه او نباشند اما با مهارتهای کارآگاهی باورنکردنیشان میراث هولمز را حفظ کردند. در ادامه سراغ ۱۰ شخصیت خیالی فیلمهای سینمایی و سریالهای تلویزیونی میرویم که همان درجه از هوش، اشتیاق به عدالت، رفتارهای سرد، نگرش خشن و علایق خاص شرلوک را یدک میکشند.
۱۰- آدریان مانک
- نام سریال: مانک (Monk)
- سال انتشار: ۲۰۰۲- ۲۰۰۹
- سازنده: اندی برکمن
- بازیگران: تونی شالهوب، تریلور هاوارد، تد لواین، استنلی کامل
- امتیاز IMDb فیلم: ۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۹۱ از ۱۰۰
شخصیت آریان مانک با بازی تونی شالهوب در سریال تلویزیونی «مانک» (Monk) افسر پلیس سابقی است که از مشکلات بسیاری مثل اختلال وسواس- فکری (OCD) رنج میبرد و به خاطر توجه ویژهاش به جزئیات شناخته میشود. مانک دوست دارد همه چیز از نظم خاصی پیروی کند؛ بنابراین معمولا از اطرافیانش میخواهد در جای مخصوص خودشان قرار بگیرند تا نظم ذهنی او به هم نخورد. او همچنین فوبیا و اضطرابهای بسیاری را تجربه میکند که باعث میشود از قرار گرفتن بیش از حد در یک موقعیت اجتماعی خاص اجتناب کند.
شباهت میان مانک و شرلوک هولمز بیشتر به رویکرد آنها نسبت به شغلشان بازمیگردد. هر دو دارای مهارتهای قیاسی استثنایی، حافظهی قوی و سطوح عالی از استدلال هستند. با این همه شخصیت آنها با یکدیگر کاملا متفاوت است؛ زیرا شرلوک به دلیل بیعاطفگی و بیتوجهی به هنجارهای اجتماعی شناخته میشود، در حالی که مانک از نظر عاطفی بسیار آسیبپذیر است اما در مجموع هر دو کارآگاههای فوقالعادهای هستند که از نظر حرفهای به یکدیگر شبیه هستند.
۹- شینچی کودو
- نام سریال: پرونده بسته شد (Case Closed)
- سال انتشار: ۱۹۹۶ تاکنون
- سازنده: کنجی کوداما
- بازیگران: آلیسون ویکترین، آر. بروس الیوت، مینامی تاکایاما
- امتیاز IMDb فیلم: ۸.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: اطلاعاتی در دست نیست
قهرمان اصلی انیمه و مجموعه مانگای «پرونده بسته شد» (Case Closed) شخصیتی به نام شینچی کودو است که با نام کارآگاه کونان هم شناخته میشود. او در حقیقت یک دانشآموز دبیرستانی فوقالعاده باهوش است که به عنوان کارآگاه برای ادارهی پلیس متروپولیتن توکیو کار میکند. او پس از این که توسط یک سازمان مخفی خطرناک مجبور میشود سم کشندهای را بخورد از نظر جسمی شبیه یک کودک میشود اما در هر صورت به اندازهای باهوش است که باز هم میتواند معماهای جنایی پیچیده را به بهترین شکل ممکن حل کند. کودو و شرلوک هولمز به دلیل جزئینگری، توانایی کنار هم قرار دادن جزئیات به ظاهر بیربط و میل شدید به اجرای عدالت شباهت زیادی به یکدیگر دارند.
۸- پاتریک جین
- نام سریال: روانکاو (The Mentalist)
- سال انتشار: ۲۰۰۸- ۲۰۱۵
- سازنده: برونو هلر
- بازیگران: سایمون بیکر، رابین تونی، تیم کانگ، اوین یومان
- امتیاز IMDb فیلم: ۸.۱ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۶۰ از ۱۰۰
پاتریک جین (سایمون بیکر) یک ذهن خوان قلابی و مشاور ادارهی تحقیقات کالیفرنیا در سریال «روانکاو» (The Mentalist) است. جین که در حقیقت یک کلاهبردار حرفهای است از مهارتهای مشاهدهای و ترفندهای ذهنی استفاده میکند تا یک ذهن خوان با تواناییهای غیرمعمول به نظر برسد. همین مهارتها در طول داستان باعث افزایش جذابیت جین و جلب احترام و اعتماد همکارانش به او میشود؛ در نتیجه به جایگاه شغلی بالاتری میرسد و میتواند عدالتی که به دنبالش است را اجرا و بخشی از آسیبهای گذشتهاش را ترمیم کند.
یکی از ویژگیهای مشترک جین و شرلوک هولمز لذت بردن از حل پروندههای پیچیدهی جنایی است، شرلوک از طریق منطق و جین از طریق شناخت گستردهاش از رفتارهای انسانی پروندهها را به سرانجام میرسانند و از نظر روحی ارضا میشوند و از این که دیگران را تحت تاثیر هوش و ذکاوتشان قرار میدهند، لذت میبرند. البته آنها با یکدیگر تفاوتهایی هم دارند مثلا جین نسبت به شرلوک آسیبپذیرتر و بازیگوشتر است.پ
۷- شاون اسپنسر
- نام سریال: غیبگو (Psych)
- سال انتشار: ۲۰۰۶- ۲۰۱۴
- سازنده: استیو فرانکز
- بازیگران: جیمز رودی رودریگز، دولی هیل، تیموتی آماندسون، مگی لاسون
- امتیاز IMDb فیلم: ۸.۴ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۸۹ از ۱۰۰
قهرمان اصلی سریال تلویزیونی «غیبگو» (Psych) یک مشاور پاره وقت و شبه روانپزشکی به نام شاون اسپنسر (جیمز رودی رودریگز) است. او به دروغ میگوید قدرتهای روانی و ذهنی ویژهای دارد تا بتواند در اداره پلیس سانتا باربارا به عنوان کارآگاه مشاور استخدام شود. او بر جزئیات توجه ویژهای دارد و میتواند نقاط قوت و ضعف افراد و انگیزههایشان را از طریق مشاهدهی دقیق رفتارهایشان کشف کند. تیزهوشی شرلوک هولمز به شاون اسپنسر هم منتقل شده اما این پسر جوان بر خلاف هولمز شوخطبع و به دنبال جلب توجه است.
۶- وانیتاس
- نام سریال: مطالعهی موردی واتیناس (The Case Study of Vanitas)
- سال انتشار: ۲۰۲۱- ۲۰۲۲
- سازنده: تومووکی ایتامورا
- بازیگران: کاتیو ایشیکاوا، اینوری میناسته، تارو کویچی
- امتیاز IMDb فیلم: ۷.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: اطلاعاتی در دسترس نیست
واتیناس شخصیت اصلی انیمه و مجموعهی مانگای «مطالعهی موردی واتیناس» (The Case Study of Vanitas) یک خونآشام و عضوی از قبیلهای خونآشامی است که از قضا به کتابی دسترسی دارد که اطلاعات مفید و جامعی دربارهی هم نوعانش دارد. او پس از دستیابی به کتاب از آن برای کشف حقیقت پشت نفرین خونآشامها استفاده میکند و در این مسیر با خونآشام دیگری به نام نوئه همکاری میکند. رابطهی آنها یادآور رابطهی خاص میان شرلوک هولمز و دکتر واتسون است با این تفاوت که در قلمروی فانتزی در جریان است. دنیای آنها با یکدیگر کاملا متفاوت است واتیناس در دنیای اساطیری به تنهایی مشغول حل معماهای جنایی است در حالی که شرلوک در انگلستان واقعی و با پلیس همکاری میکند. با این حال هوش سرشار المانی است که آنها را به یکدیگر شبیه میکند.
۵- فاکس مولدر
- نام سریال: پروندههای ایکس (The X-Files)
- سال انتشار: ۱۹۹۳- ۲۰۰۲
- سازنده: کریس کارتر
- بازیگران: دیوید دوکاونی، جیلین اندرسون، میچ پیلگی، رابرت پاتریک
- امتیاز IMDb فیلم: ۸.۶ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۷۴ از ۱۰۰
فاکس مولدر (دیوید دوکاونی) در سریال تلویزیونی «پروندههای ایکس» (The X-Files) یک مامور ویژهی اف بی آی است که به بررسی مسائل ماوراءالطبیعه و مبهم میپردازد. مهارتهای تحقیقی او به باور استوارش به حوادث غیرطبیعی و عجیب استوار است؛ با این اوصاف دانش او نسبت به توطئههای دولتی و مسائل ماوراءالطبیعه کاملا با شرلوک هولمز متفاوت است. با این حال در ماهیت شغلی، تمرکز روی یک زمینهی تخصصی و نحوهی عملکردشان برای حل مسائل شباهت زیادی به یکدیگر دارند.
شخصیت عاطفی فاکس مولدر در تضاد کامل با همکارش دینا اسکالی (جیلین اندرسون) به عنوان یک پزشک شکاک قرار دارد و او بیش از احتمالات و تئوریهای توطئه بر حقایق علمی اثبات شده متمرکز است. مولدر و اسکالی و رابطهی میانشان یادآور شرلوک هولمز و دکتر واتسون اما در مسیر و دنیایی کاملا متفاوت است.
۴- رابرت گورن
- نام سریال: نظم و قانون: قصد جنایی (Law & Order: Criminal Intent)
- سال انتشار: ۲۰۰۱- ۲۰۱۱
- سازنده: دیک ولف
- بازیگران: وینسنت دن آفریو، کاترین ارب، جامی شریدان، کریس نوت
- امتیاز IMDb فیلم: ۷.۵ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۷۸ از ۱۰۰
رابرت گورن (وینسنت دن آفریو) در «نظم و قانون: قصد جنایی» (Law & Order: Criminal Intent) یک کارآگاه ارشد است که در ادارهی پلیس نیویورک کار میکند. او به عنوان مردی باهوش، بصیر، باابهت با توانایی قابلتوجه در شناسایی مظنونان و کشف انگیزههای آنها شناخته میشود. درک عمیق گورن از ذهن انسانها به او این اجازه را میدهد تا نقاط عطف مظنونان احتمالی را شناسایی کند و بر اساس آن بازجویی را پیش ببرد. او همراه همکارش الکساندرا ایمز در حل پروندههای مربوط به قاتلان زنجیرهای، فساد و توطئههای سیاسی مشارکت دارد.
وسواس و آمادگی گورن شباهت زیادی به شرلوک هولمز دارد، به ویژه در لحظاتی که با نبوغ خالصش ترکیب میشوند و به همین دلیل میتوان او را اقتباس آزادی از این کارآگاه محبوب و افسانهای دانست.
۳- اورت بکستروم
- نام سریال: بکستروم (Backstrom)
- سال انتشار: ۲۰۱۵
- سازنده: هارت هنسون
- بازیگران: رایان ویلسون، کریستوفر پولاها، بئاتریس رزن
- امتیاز IMDb فیلم: ۷.۳ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۳۶ از ۱۰۰
اورت بکستروم (راین ویلسون) از دل رمان لیگ جی دبلیو پرسون بیرون آمده و جرمشناس، رماننویس و کارآگاه سوئدی سریال «بکستروم» (Backstrom) است. او در ادارهی جرائم ویژهی ادارهی پلیس پورتلند کار میکند و شخصیتی غیرمتعارف و سختگیر دارد. این ویژگیهای شخصیتی از یک سو به او کمک میکند در حرفهاش پیشرفت کند و همیشه دست بالا را داشته باشد و از سوی دیگر موجب درگیریهای بیپایانی با همکارانش میشود.
عیوب شخصیتی بکستروم بر همگان مثل روز روشن است اما میل او برای برقراری عدالت و حل معماهای جنایی پیچیده همان چیزی است که باعث میشود همکارانش او را تحمل کنند. بکستروم به نوعی از ایدئالیست بودن شرلوک هولمز الهام گرفته اما شیوههای تحقیق و پیشینهشان به وضوح با یکدیگر متفاوت است.
۲- گریگوری هاوس
- نام سریال: دکتر هاوس (House M.D)
- سال انتشار: ۲۰۰۴- ۲۰۱۲
- سازنده: دیوید شور
- بازیگران: هیو لوری، لیسا ادلستین، عمر اپس، رابرت شان لئونارد
- امتیاز IMDb فیلم: ۸.۷ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۹۰ از ۱۰۰
شخصیت اصلی درام پزشکی محبوب «دکتر هاوس» (House M.D) پزشکی به نام گریگوری هاوس (هیو لوری) و سرپرست تیم تشخیص پزشکی در بیمارستان خیالی پرینستون پلینزبورو در نیوجرسی است. او مردی به شدت بدبین، شوخ و البته انساندوست است. هاوس از روش تشخیص افتراقی برای درمان بیمارانش استفاده میکند که با تکنیکهای استاندارد همکارانش متفاوت است و اغلب باعث به وجود آمدن درگیریهایی میانشان میشود.
به هاوس هم مانند شرلوک وظایفی محول میشود که در نگاه نخست بسیار پیچیده هستند و حل آنها از عهدهی بسیاری از پزشکان خارج است. هر دو شخصیت سطوحی از وسواس را تجربه میکنند و گاهی برای فکر کردن دربارهی مسائل نیاز دارند به انزوا پناه ببرند. در این شرایط شرلوک معمولا به کتاب خواندن و گوش دادن به موسیقی کلاسیک روی میآورد، در حالی که هاوس در بازیهای ویدیویی و تلویزیون غرق میشود. اگر از تفاوت اصلی شرلوک به عنوان یک کارآگاه و هاوس به عنوان یک پزشک چشمپوشی کنیم، شباهتهای فراوانی به یکدیگر دارند؛ از جمله خانهشان که در خیابان b221 واقع شده.
۱- بتمن
- نام فیلم: بتمن (The Batman)
- سال انتشار: ۲۰۲۲
- سازنده: مت ریوز
- بازیگران: رابرت پتینسون، زوئی کراویتز، پل دینو، جفری، رایت، کالین فارل
- امتیاز IMDb فیلم: ۷.۸ از ۱۰
- امتیاز راتن تومیتوز فیلم: ۸۵ از ۱۰۰
احتمالا یکی از نخستین نامهایی که پس از شنیدن عنوان این فهرست به ذهنتان رسید، نمادینترین ابرقهرمان دی سی، بتمن بود. این شخصیت سال ۱۹۳۹ توسط نویسنده بیل فینگر و تصویرگر باب کین خلق و برای نخستین بار در کمیکهای کارآگاهی شمارهٔ ۲۷ ظاهر شد. بروس وین با هویت ابرقهرمانی بتمن یک تاجر ثروتمند است که در دوران کودکی شاهد قتل بیرحمانهی پدر و مادرش بوده. وین از آسیبهای ناشی از این اتفاق تلخ استفاده میکند و تصمیم میگیرد در قالب ارتش تک نفره عدالت را در شهر گاتهام که در جرم و فساد غرق شده، اجرا کند.
بر خلاف سایر ابرقهرمانهای کمیکی بتمن از هیچ نیروی ماوراءالطبیعهای بهره نبرده و صرفا از گجتهای پیشرفته، ثروت و مهارتهای کارآگاهیاش استفاده میکند و در نهایت به نیرومحرکهی اجرای عدالت در گاتهام تبدیل میشود. هوش، قدرت بدنی و استدلال قیاسی بتمن شباهت زیادی به شرلوک هولمز دارد، با این تفاوت که بتمن به ابزار و فناوریهای پیچیده هم متکی است اما شرلوک تنها بر دانشش اتکا میکند. در نهایت میان تمام تصاویر سینمایی و تلویزیونی ارائه شده از این شخصیت، «بتمن» (The Batman) مت ریوز با بازی رابرت پتینسون، واقعگرایانهتر است و ابعاد کارآگاهی پررنگتری دارد.
منبع: movieweb